Δυναμική ήταν η παρουσία της NOVACERT στο 1ο Διεθνές Συνέδριο για το Ροδάκινο που πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία στη Βέροια 27 και 28 Μαΐου 2016, στο πλαίσιο του 1ου Φεστιβάλ Ροδάκινου. Η NOVACERT συμμετείχε ενεργά στη διοργάνωση, μέσω του τεχνικού διευθυντή της εταιρείας ο οποίος ήταν μέλος της οργανωτικής επιτροπής του Συνεδρίου. Ο κ. Ευαγγελόπουλος είχε και την ευθύνη συντονισμού της πρώτης συνεδρίας με θέμα «Φυτοπροστασία: Εχθροί – ασθένειες της ροδακινιάς και αντιμετώπισή τους» με ένα υψηλότατο επιπέδου πάνελ αποτελούμενο από τους καθηγητές κ.κ. Καραογλανίδη και Κωβαίο, καθώς και τον κ. Χαρκιολάκη από την Bayer.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον είχε και η εισήγηση του εμπορικού διευθυντή της NOVACERT κ. Στεργίου Γιάννη στη συνεδρία «Αγορά: Το ροδάκινο στις αγορές του κόσμου» με θέμα «Ποιότητα, Το πρώτο βήμα για την εξωστρέφεια». Ο κ. Στεργίου ανέλυσε τις ανάγκες της αγοράς για υψηλής ποιότητας πιστοποιημένα προϊόντα και τους τρόπους μέσω των οποίων η αγροτική παραγωγή μπορεί να πάρει προστιθέμενη αξία και να βγει με συγκριτικό πλεονέκτημα στις αγορές του εξωτερικού. Παρόντες καθόλη τη διάρκεια των εργασιών του Συνεδρίου, τόσο ο γενικός διευθυντής της NOVACERT κ. Ταμπαρόπουλος Αθανάσιος, όσο και ο πρόεδρος της ΕΥΡΩΦΑΡΜ κ. Χαλκίδης Βασίλης.
Αναλυτικά η εισήγηση του κ. Στεργίου:
«Αρχικά, θα ήθελα να συγχαρώ την Οργανωτική επιτροπή για την άψογη διοργάνωση του συνεδρίου. Επίσης, θα ήθελα να συγχαρώ τον Τουριστικό Όμιλο Βέροιας για την εξαιρετική πρωτοβουλία να αναβιώσει τις γιορτές παραγωγής και να διοργανώσει το 1ο Φεστιβάλ Ροδάκινου Βέροιας. Εύχομαι αυτή η πρωτοβουλία να έχει συνέχεια και να αποτελέσει την αφετηρία έτσι ώστε η Γιορτή Ροδάκινου Βέροιας να αποτελέσει ένα θεσμό για την πόλη μου και να της προσδώσει την αίγλη που της αξίζει και να την αναδείξει ακόμα περισσότερο ως την πλέον σημαντική στην παραγωγή ροδακίνου.
Η οικονομική κρίση που τα τελευταία χρόνια έχει επηρεάσει δυσμενώς όλους τους παραγωγικούς κλάδους της Ελληνικής Οικονομίας, δεν ήταν δυνατόν να αφήσει ανεπηρέαστο και τον Αγροδιατροφικό τομέα. Όμως, παρόλες τις δυσκολίες που αντιμετώπισε και αντιμετωπίζει ο Αγροδιατροφικός τομέας επέδειξε σημαντικές αντιστάσεις, καθιστώντας ως έναν τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας στην οποία μπορεί να στηριχθεί η πολυπόθητη ανάπτυξη.
Η συμμετοχή του πρωτογενούς τομέα στην οικονομία είναι υψηλή, αγγίζοντας σχεδόν το 3% του ελληνικού ΑΕΠ – ποσοστό διπλάσιο από το 1,5% του ΑΕΠ στην ΕΕ – 27, ενώ αντίστοιχα υψηλή είναι και η συμμετοχή του κλάδου στην απασχόληση με ποσοστό πάνω από 12% έναντι μόλις 5% στην ΕΕ27. Είναι χαρακτηριστικό πως σήμερα εν μέσω κρίσης, τα προϊόντα που παράγει η ελληνική γη καλύπτουν πάνω από το 17% των εξαγωγών της χώρας συμβάλλοντας θετικά στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας.
Από όλα τα παραπάνω στοιχεία αντιλαμβάνεστε την σπουδαιότητα του αγροδιατροφικού τομέα στην Ελληνική οικονομία γεγονός που εξηγεί σε σημαντικό βαθμό την τάση που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια για επενδύσεις στη γεωργία, ένα κλίμα που έρχεται σε αντίθεση με ότι επικρατεί σε άλλους παραγωγικούς κλάδους.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕ για την ανταγωνιστικότητα στην Ελλάδα εμφανίζεται σημαντικό έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου σε βασικά αγροτικά προϊόντα διατροφής, καθώς οι εισαγωγές υπερτερούν σταθερά των εξαγωγών. Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας θα πρέπει να βασιστεί στην επιχειρηματική ανάπτυξη του αγροδιατροφικού τομέα, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην παραγωγή ασφαλών ποιοτικών, τυποποιημένων και πιστοποιημένων αγροτικών προϊόντων που θα βρίσκουν διέξοδο στις ευρωπαϊκές αγορές και τις αγορές του κόσμου.
Σημαντικές προσπάθειες έγιναν τα τελευταία χρόνια για τον έλεγχο του κόστους παραγωγής, προκειμένου να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στον διεθνή ανταγωνισμό. Παράλληλα, οι απαιτήσεις της κατανάλωσης και τα νέα διατροφικά πρότυπα που επικράτησαν διεθνώς, δημιούργησαν νέες προδιαγραφές ποιότητας, με σημαντικότερη αυτή της ασφάλειας και της υγιεινής του προϊόντος, μέσω φιλοπεριβαλλοντικών διαιδικασιών παραγωγής.
Τι ορίζεται όμως ως ποιότητα; Ποιότητα ορίζεται ως « το σύνολο των ιδιοτήτων και χαρακτηριστικών ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας που συμβάλουν στην ικανότητά του να ικανοποιεί εκφρασμένες ή υπονοούμενες ανάγκες» Έτσι η έννοια της ποιότητας έχει μια πολυδιάστατη έκφραση και μπορεί να είναι
Το σύνολο των φυσικών και οργανοληπτικών χαρακτηριστικών των ροδακίνων, όπως το μέγεθος, χρώμα, γεύση, άρωμα, θρεπτική αξία κ.α.
Οι αναμενόμενες επιθυμίες του πελάτη.
Είναι οτιδήποτε ορίζει ο καταναλωτής π.χ. συσκευασία.
Επομένως η έννοια της ποιότητας είναι σε πολλές περιπτώσεις υποκειμενική και διαμορφώνεται από τις απαιτήσεις της αγοράς και των καταναλωτών. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της ζήτησης για μεγάλου μεγέθους ροδάκινων, ενώ τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αυξημένη ζήτηση για μικρότερα μεγέθη καρπών.
Σήμερα, παρά την οικονομική κρίση, οι απαιτήσεις των καταναλωτών για ποιοτικά προϊόντα παραμένει υψηλή διαμορφώνοντας μια πολύπλοκή σχέση ανάμεσα στην ποιότητα και την τιμή. Έτσι, παρά την οικονομική ύφεση, η πλειοψηφία των καταναλωτών εξακολουθεί να αγοράζει τρόφιμα με βασικό κριτήριο την ποιότητα και την αξία που του δίνουν τα προϊόντα.
Οι προδιαγραφές ασφάλειας και υγιεινής που θέτουν οι αγορές σε συνδυασμό με την αυστηρότερη περιβαλλοντική νομοθεσία της Ε.Ε., επιβάλουν σε όλες τις σοβαρές και υγιείς γεωργικές εκμεταλλεύσεις που ασχολούνται με την παραγωγή και εμπορία του ροδακίνου να συμμορφώνονται με τα διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα και πρωτόκολλα ανταποκρινόμενες με αυτόν τον τρόπο στα υψηλά ποιοτικά standards των πελατών τους.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού ροδακίνου είτε του νωπού είτε του μεταποιημένου, καθιερώνοντας το στην συνείδηση του αγοραστικού κοινού, ως προϊόν υψίστης ασφάλειας και ποιότητας.
Ήδη, από τα τέλη της δεκαετίας του 90 οι επιχειρήσεις της περιοχής μας, με εξαγωγικό προφίλ αφουγκραζόμενες τις απαιτήσεις των αγορών προχώρησαν, πρώτοι στην Ελλάδα, στην εγκατάσταση Συστημάτων Ολοκληρωμένης Διαχείρισης, Ορθής Γεωργικής Πρακτικής και Ασφάλειας και Υγιεινής των Τροφίμων στην παραγωγική τους διαδικασία. Έννοιες όπως η παραγωγή μέσω πιστοποιημένων παραγωγικών διαδικασιών έγιναν συνυφασμένες με την ποιότητα και ορολογίες όπως Global Gap, ISO, BRC, IFS, Ολοκληρωμένη διαχείριση ταυτίστηκαν με αυτήν.
Επιπρόσθετα, οι πολιτικές της ΕΕ αναδεικνύουν την ποιότητα και την συνδέουν με τον τόπο παραγωγής. Στην περίπτωση αυτή μιλάμε για τα Προϊόντα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (Π.Ο.Π. – P.D.O.) και τα Προϊόντα Γεωγραφικής Ένδειξη (Π.Γ.Ε. – P.G.I) Τα προϊόντα αυτά, αποτελούν το πιο ισχυρό ατού σε ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον και συμβάλλουν στη δημιουργία προστιθέμενης αξίας.
Η Ελλάδα σήμερα διαθέτει 103 προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ σε σύνολο 1.489 σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Αν και η χώρα μας κατατάσσεται στην 5η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης συγκεντρώνοντας το 8,4% του συνολικού αριθμού των επώνυμων «κατοχυρωμένων» προϊόντων, εν τούτοις το μερίδιό της στη συνολική αξία της ευρωπαϊκής αγοράς είναι χαμηλότερο του 5% κυρίως διότι υπάρχει χαμηλός βαθμός μεταποίησης, τυποποίησης και εξαγωγών. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημανθεί ότι στο νομό Ημαθίας υπάρχει κατοχυρωμένο το ΠΟΠ ροδάκινο Νάουσας, το οποίο όμως αφορά μια περιορισμένη περιοχή της Νάουσας και συγκεκριμένες ποικιλίες γεγονός που καθιστά επιτακτική την ανάγκη για διερεύνηση των δυνατοτήτων να καταχωρηθεί και μια άλλη ή άλλες ονομασίες που θα καλύπτουν την ευρύτερη περιοχή όπου παράγεται το 90% του ελληνικού ροδακίνου.
Η παραγωγή αγροτικών προϊόντων μέσω πιστοποιημένων συστημάτων ποιότητας καθώς και τα Προϊόντα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) και Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) αποτελούν το εφαλτήριο. Η ανάδειξη όμως της ποιοτικής υπεροχής τους αποτελεί το κλειδί για την κατάκτηση των ευρωπαϊκών και όχι μόνο αγορών. Η εξωστρέφεια των Ελληνικών Γεωργικών Προϊόντων πρέπει να αποτελεί μονόδρομο και είναι αυτή που θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα τους και θα τα καθιερώσει στις παγκόσμιες αγορές.
Τα τελευταία χρόνια οι πολιτικές της ΕΕ ενθαρρύνουν και χρηματοδοτούν τις δράσεις εξωστρέφειας, γεγονός που έχει συμβάλει σημαντικά στην αύξηση των εξαγωγών προς όφελος των ελληνικών αγροτών και της ελληνικής οικονομίας γενικότερα.
Η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των πολιτικών αυτών κατά την πρώτη φάση έχει σαν αποτέλεσμα την διαπίστωση ότι η ανταγωνιστικότητα των αγροτικών προϊόντων ενισχύθηκε. Έτσι ο νέος Κανονισμός (EE) αριθ. 1144/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που τέθηκε σε ισχύ τον 12/2015 αυξάνει τον προϋπολογισμό σταδιακά από 60.000.000 € σε 200.000.000 € έως το 2019, ενθαρρύνοντας τις δράσεις εξωστρέφειας των γεωργικών προϊόντων.
Σύμφωνα με στοιχεία του Incofruit, έχουμε αύξηση στις εξαγωγές των γεωργικών προϊόντων κατά 11,9% σε αξία και κατά 4,9% σε όγκο. Ακόμα, η Ελλάδα είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός ροδακίνων μεταξύ των 28 της Ε.Ε. μετά την Ιταλία και την Ισπανία, ενώ είναι στην πρώτη πεντάδα εξαγωγών σε πολλές χώρες.
Επίσης, τα σκήπτρα στις εξαγωγές κονσερβοποιημένου ροδάκινου εξακολουθεί να διατηρεί παγκοσμίως η Ελλάδα, καλύπτοντας το 50% της παγκόσμιας αγοράς.
Η επιτυχής και αποτελεσματική αξιοποίηση των προγραμμάτων προώθησης όλα αυτά τα χρόνια οδήγησε το Ελληνικό ροδάκινο σε αύξηση των εξαγωγών. Έτσι την 3τία 2009-2012 με κεντρικό σύνθημα «η Ελλάδα και η Ευρώπη σας κάνει το τραπέζι» η Κοινοπραξία ΟΠΟΜ, με διακριτικό τίτλο ELFRUT, γνώρισε το ροδάκινο στη Ρωσική και Ουκρανική Αγορά,
Ενώ την επόμενη τριετία 2012 – 2015 η καμπάνια με κεντρικό σύνθημα «Σκέψου Ροδάκινο – Think Peach” απογείωσε τις εξαγωγές στις συγκεκριμένες χώρες κατακτώντας το 2014 την 2 θέση των εξαγωγών στη Ρωσική αγορά και στην 1η θέση στην Ουκρανική.
Βέβαια τα γνωστά προβλήματα που επικράτησαν το επόμενο χρονικό διάστημα και αφορούσαν την γεωστρατηγικές συγκρούσεις στην περιοχή προκάλεσαν και την απώλεια σε σημαντικό βαθμό των 2 αυτών αγορών, που σήμερα περισσότερο από άλλοτε κάνει επιτακτική την προσπάθεια για εξεύρεση νέων αγορών με την αξιοποίηση των προγραμμάτων προώθησης.
Έτσι νέα προγράμματα σε νέες χώρες στόχους ξεκίνησαν να υλοποιούνται το 2015, μεταξύ των οποίων το πρόγραμμα με κεντρικό σύνθημα Freschano για την προώθησης της κομπόστας στο Μεξικό, το Ιράν και την Αίγυπτο
και το πρόγραμμα που υλοποιεί η Κοινοπραξία Ομάδων Παραγωγών Ημαθίας για την Προώθηση του Νωπού ροδάκινου στην Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο, τα Η.Α.Ε. και το Κουβέιτ και κεντρικό σύνθημα “Peach Garden”
Κλείνοντας, θα ήθελα να επισημάνω για μία ακόμα φορά ότι η παραγωγή προϊόντων ποιότητας σίγουρα αποτελεί αναμφισβήτητα ένα σημαντικό κεφάλαιο αλλά δεν είναι αρκετή από μόνη της. Όπως ανέφερα και στο τίτλο της παρουσίασής μου η Ποιότητα αποτελεί απλά το ΠΡΩΤΟ ΒΗΜΑ για την εξωστρέφεια του Ελληνικού Ροδακίνου. Θα πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς να προχωρήσουν στις απαραίτητες αλλαγές όσον αφορά τη δομή, τη διάρθρωση και την εξωστρέφεια του κλάδου μέσω συστηματικών και στοχευμένων ενεργειών. Επιπλέον, χρειάζεται να αναζητηθούν νέες οικονομίες κλίμακας και τρόποι, ώστε να συγκεντρωθεί η παραγωγή και η διαχείρισή της να γίνεται από εξειδικευμένες επιχειρήσεις με καθαρά εξαγωγικό προσανατολισμό. Όλα τα παραπάνω θα μπορούσαν να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητά του του Ελληνικού Ροδάκινου, κατακτώντας επάξια τη θέση που του αξίζει στην παγκόσμια αγορά».